Bebeklerde Sarılık Tedavisi

Bebeklerde sarılık tedavisi, sarılık olan bebekler mutlaka gözlem altında tutularak gerektiği takdirde tedavi edilmelidir. Yeni doğan bebeklerde doğumla birlikte, kanlarındaki alyuvarlar hızla yıkılmakta ve yerine yenileri yapılmaktadır. Bu sırada açığa çıkan bilirubin bebeğin karaciğer kapasitesini aştığından, kandaki bilirubin seviyesinde yükselme olur. Bu seviye belli bir aşamaya geldiğinde, bebekte sarılık etkileri görülmeye başlar. Önce göz aklarında başlayan sarılık, bilirubinin yükselmesine bağlı olarak baş ve boyun bölgesinde, gövdenin üzerinde, altında, kol ve bacaklarda sarılık etkili olmaya başlar. Kollar ve bacaklarda sarılık görüldüğünde bilirubin maddesinin çok yükseldiği düşünülebilir.

Sarılığın oluşmasına neden olan bilirubin maddesinin belirli bir seviyeyi aşması halinde, beynin bazı bölgelerinde kalıcı beyin hasarı ve beyin felci gelişebilir. Bu etkiler bebeklerde ilk birkaç gün içinde uyuklama, gevşeklik ve emmede zayıflama gibi etkilerle kendini belli eder. Bir hafta içinde bebekte tiz sesle ağlama, ateş yükselmesi, havale, başın geriye atılması, solunum düzensizliği ve kasılma gibi etkiler meydana gelmeye başlar. Sarılığın tedavi edilmemesi halinde, bu belirtilerin görüldüğü bebeklerin %50 si kaybedilebilir. Bu nedenle bebeklerde yeni doğan döneminde ortaya çıkan sarılığın önemsenmesi ve tedavi altına alınması gerekir.

Yeni doğan bebeklerde sarılık en kolay şekilde göz aklarından fark edilir. Fakat yeni doğmuş bir bebek zamanının çoğunu uyuyarak geçirdiği için, aileler dikkatli olmazsa sarılığı göremezler. Bunu fark etmek biraz zor olabileceğinden, bebeğin doğumdan sonra birkaç gün içinde doktora götürülmesi gerekir. Sarılık oranı az bile olsa, bunun ihmal edilmemesi gerekir. Toplumda bebeğe sarı kıyafetler giydirilerek iyileştirmeye çalışmak gibi davranışlar kötü sonuçlara neden olabilir. Bebeğin beyin hasarına neden olabilecek bu tür davranışlar kesinlikle önerilmemektedir. Aksine beyaz kıyafetler giydirilerek, sarılığın daha kolay teşhis edilmesi sağlanmalıdır.

Sarılık tedavisinin bebeğin bilirubin seviyesinin yüksekliğiyle, vücut ağırlığıyla, doğum haftasıyla ve kaç günlük olduğuna göre yapılması gerekir. Sarılık tedavisi ve takibi uluslararası çizelgelere bakılarak yapılmaktadır. Ancak bu değerler bebeğin özel durumlarında farklılık gösterebilir. Sarılığı olan bebekler mutlaka erken aşamada takibe alınmalıdır. Şiddetli sarılık durumunda bebekler hastanede bakım altına alınmalıdır. Bebeklerin doğumdan sonra ilk 48 saat içinde mutlaka kontrol edilmesi ve sarılık açısından değerlendirilmesi gerekir.

Fototerapi yöntemi: Yeni doğan bebeğin bilirubin seviyesi yükseliyor, sarılık oranı artıyorsa genellikle ultraviyole ışınların verildiği fototerapi yöntemine başvurulur. Verilen ışığın etkisiyle bilirubin suda eriyerek, idrarla beraber vücuttan atılır. Tedavi sırasında bebeğin gözlerinin zarar görmemesi için, kapatılır. Aynı zamanda anne sütü veriyorsa kesilmemesi gerekir. Çünkü bebekte sıvı kaybı olacağından, daha fazla emzirilmesi uygundur.

Kan değişimi: Kandaki bilirubin seviyesi çok yükseldiğinde bebekte oluşabilecek beyin felcinin önlenmesi ve ağır kansızlık durumunun düzeltilmesi için acil olarak uygulanan bir tedavidir. RH uygunsuzluğu nedeniyle oluşan sarılıkta bu tedavinin birden fazla yapılması gündeme gelebilir. Bu tedavi uygun şartlarda yapıldığında, bebek için risk oluşturmaz. Bu tedavide bebek ölümleri oranı sadece %0,5 kadardır.